Nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych ma miejsce w przypadku, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości świadczeń pieniężnych niespełnionych oraz spełnionych po terminie przez ten podmiot wynosi co najmniej:

• 5 mln zł – w stosunku do postępowań wszczętych w latach 2020-2021,
• 2 mln zł – w stosunku do postępowań wszczętych od 2022 r.

Oznacza to, że Prezes UOKiK prowadzi postępowania i nakłada kary w stosunku do największych dłużników generujących zatory płatnicze na rynku.

Prezes UOKiK prowadzi postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych wobec podmiotów, o których mowa w art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, a zatem wobec:

• przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212),
• podmiotów prowadzących działalność, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
• podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1986 i 2215),
• osób wykonujących wolny zawód,
• oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych,
• przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Prezes UOKiK nie prowadzi postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych wobec podmiotów publicznych.

Art. 13b ust. 1, 13c ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Prezes UOKiK nie posiada kompetencji do prowadzenia postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych wobec podmiotów publicznych.

Podmioty publiczne zdefiniowano – poprzez wyliczenie – w treści art. 3 ust. 1 pkt 1-3a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. W ten sposób do podmiotów publicznych należą:

• jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych,
• inne, niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,
• inne, niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
  • finansują je w ponad 50% lub
  • posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
  • sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
  • mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego

– o ile osoba prawna nie działa w zwykłych warunkach rynkowych, jej celem nie jest wypracowanie zysku i nie ponosi strat wynikających z prowadzenia działalności;

3a) związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 i 2, lub podmiotów, o których mowa
w pkt 3.

Art. 13b ust. 1, art. 4 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Sformułowanie to dotyczy sumy świadczeń pieniężnych niespełnionych lub spełnionych po terminie przez ten podmiot wobec wszystkich jego kontrahentów w okresie objętym postępowaniem.

W przypadku postępowań wszczynanych w latach 2020 i 2021, za nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych uważa się sytuację, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości świadczeń pieniężnych niespełnionych oraz spełnionych po terminie przez podmiot wyniesie co najmniej 5 mln zł, a od 2022 r. – co najmniej 2 mln zł.

Art. 14 ust. 2 i art. 20 ust.1 i 2 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Świadczenie pieniężne jest to wynagrodzenie za dostawę towaru lub wykonanie usługi w transakcji handlowej.

Art. 4 pkt 3, art. 15 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Postępowanie przed Prezesem Urzędu obejmuje świadczenia pieniężne niespełnione lub spełnione po terminie przez podmiot w 3 miesięcznym okresie objętym postępowaniem, z pominięciem tych świadczeń pieniężnych, w przypadku których termin ich spełnienia upłynął wcześniej niż 2 lata przed dniem wszczęcia postępowania.

Równocześnie Prezes Urzędu ustalając wystąpienie nadmiernego opóźniania się, uwzględnia tylko te świadczenia pieniężne, które stały się wymagalne po 1 stycznia 2020 r.

Art. 13b ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Art. 14 ust. 2 i art. 20 ust. 2 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Tak. Nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych może być stwierdzone także w przypadku świadczeń pieniężnych wynikających z transakcji handlowych zawartych przed dniem 1 stycznia 2020 r. z tym, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ustalając wystąpienie nadmiernego opóźniania się w przypadku takich transakcji handlowych, uwzględnia jedynie te świadczenia pieniężne, które stały się wymagalne po tym dniu.

Do transakcji handlowych zawartych przed dniem 1 stycznia 2020 r., których termin płatności przypadł również przed tą datą, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 20 ust. 1 i 2 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych

Działania Prezesa UOKiK mogą przebiegać następująco:

1. Otrzymanie przez UOKiK informacji wskazujących na wystąpienie nadmiernego opóźnienia w formie:
   • informacji od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w przypadku ustalenia prawdopodobieństwa opóźnień w transakcjach handlowych,
   • informacji od Ministra właściwego do spraw gospodarki (obecnie Minister Rozwoju) w przypadku podejrzenia nieprawidłowości w składanych sprawozdaniach największych dłużników,
   • zawiadomienia dotyczącego podejrzenia wystąpienia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych,
   • informacji uzyskanych przy okazji prowadzenia innego postępowania przez Prezesa UOKiK.
2. Analiza prawdopodobieństwa nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych – tego typu analiza zawsze poprzedza wszczęcie postępowania właściwego.
3. Postępowanie administracyjne UOKiK – przedsiębiorcy stawiany jest zarzut nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i przeprowadzane jest postępowanie dowodowe. Postępowanie powinno być zakończone nie później niż w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia.

Postępowanie właściwe kończy się:

• • wydaniem decyzji stwierdzającej nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i nakładającej karę pieniężną, albo
  • wydaniem decyzji stwierdzającej nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i odstąpieniem od wymierzenia kary – m.in. w przypadku, gdy podmiot będący stroną postępowania sam jest ofiarą zatorów płatniczych, albo
  • postanowieniem o umorzeniu postępowania w przypadku niestwierdzenia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

4. Tryb odwoławczy przed Prezesem UOKiK – na który składa się:

• • wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy,
  • ewentualnie – przeprowadzenie dodatkowych czynności przez UOKiK, zmierzających do wyjaśnienia sprawy,
  • utrzymanie w mocy, uchylenie albo zmiana decyzji.

5. Postępowanie sądowe – w przypadku wniesienia skargi przez przedsiębiorcę:

• • postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym,
  • postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Art. 13c-y ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Postępowanie w tej sprawie nie jest poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym w odróżnieniu od np. postępowań antymonopolowych. Zamiast postępowania wyjaśniającego przeprowadzana jest analiza prawdopodobieństwa wystąpienia opóźnień, na podstawie informacji posiadanych przez UOKiK.

Art. 13c ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Analiza ta obejmuje identyfikację obszarów, w których ryzyko powstawania opóźnień w płatnościach jest największe. UOKiK bierze pod uwagę w szczególności:

• szacowaną wartość świadczeń pieniężnych niespełnionych przez dany podmiot,
• szacowaną wartość świadczeń pieniężnych spełnionych po terminie przez dany podmiot,
• liczbę wierzycieli, którzy takich świadczeń od tego podmiotu nie otrzymali lub otrzymali je po terminie.

Analiza służy ustaleniu, czy suma zaległych świadczeń pieniężnych przedsiębiorcy w ciągu 3 kolejnych miesięcy może wynieść co najmniej 5 mln zł w przypadku postępowań wszczętych w latach 2020-2021. W późniejszym okresie działania będą podejmowane, jeśli wartość zaległości przekroczy 2 mln zł. Postępowania będące wynikiem analizy będą zatem skierowane wobec najbardziej rażących przypadków naruszania przepisów ustawy, w przypadku zaległości o znacznej wysokości.

Art. 13 c ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

UOKiK wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania i zawiadamia o tym stronę postępowania. W postanowieniu o wszczęciu postępowania w szczególności wskazuje się okres objęty postępowaniem, a zatem 3 kolejne miesiące, przypadające w okresie 2 lat przed dniem wszczęcia postępowania.

Art. 13e ust 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Stroną postępowania jest każdy wobec kogo postępowanie zostało wszczęte.

Art. 13c ust. 2, art. 13e ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Postępowanie administracyjne prowadzone przez Prezesa UOKiK wobec przedsiębiorcy, któremu stawiany jest zarzut nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, powinno być zakończone w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia.

Niemniej, z przyczyn niezależnych od organu, prowadzone postępowanie, w szczególności zbieranie materiału dowodowego, może wykroczyć poza ramy czasowe zakreślone ustawą i wówczas, stosownie do treści art. 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, organ, zawiadamiając stronę, wskaże nowy termin załatwienia sprawy.

Postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych obejmuje kolejne 3 miesiące kalendarzowe. W ramach postępowania UOKiK może sprawdzać świadczenia pieniężne, które stały się wymagalne po dniu 1 stycznia 2020 r. Oznacza to, że UOKiK może badać świadczenia wynikające także z umów zawartych do 31 grudnia 2019 r., o ile ich termin zapłaty przypada po 1 stycznia 2020 r.

UOKiK może prowadzić postępowanie dotyczące tych miesięcy, które przypadły w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania. W praktyce zasada ta będzie miała znaczenie dla postępowań wszczynanych w kolejnych latach.

Przykład: UOKiK wszczyna postępowanie 10 października 2020 r. Okres objęty postępowaniem obejmuje kolejne 3 miesiące: luty, marzec, kwiecień 2020 r. W ramach postępowania UOKiK sprawdza te świadczenia pieniężne, które są już wymagalne (upłynął ich termin zapłaty), ale nie zostały zapłacone do ostatniego dnia okresu objętego postępowaniem albo zostały zapłacone w okresie objętym postępowaniem, ale z opóźnieniem. W postępowaniu sprawdza się tylko te świadczenia pieniężne, których termin zapłaty przypadał po 1 stycznia 2020 r.

Art. 13e ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Ustawa nie zawiera zamkniętego katalogu metod pozyskiwania dowodów. Należy tu więc dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych. Dodatkowo, w celu uzyskania informacji mogących stanowić dowód w sprawie, w toku postępowania może być przeprowadzona kontrola u podmiotu, także w przypadku gdy nie jest on stroną transakcji handlowej.

Dowody i informacje UOKiK pozyskuje w szczególności:

• ze źródeł publicznie dostępnych (np. publicznych rejestrów),
• z informacji przekazanych przez Ministerstwo Rozwoju,
• z informacji od Krajowej Administracji Skarbowej,
• z treści zawiadomienia,
• z odpowiedzi na pisemne żądanie Prezesa UOKiK,
• z materiału dowodowego uzyskanego podczas kontroli prowadzonej przez UOKiK lub Inspekcję Handlową,
• z informacji uzyskanych przy okazji prowadzenia innego postępowania przez Prezesa UOKiK.

Art. 13i ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Art. 50, 51 i 52 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zw. z art. 13h ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

W związku z prowadzonym postępowaniem Prezes UOKiK może zażądać przekazania koniecznych informacji i dokumentów. Ocena należy do organu, a nie do przedsiębiorcy, czy żądane informacje i dokumenty są niezbędne do realizacji ustawowych zadań, czy też nie. Prezes UOKiK może również żądać przekazania za pomocą środków komunikacji elektronicznej (np. ePUAP) lub na informatycznych nośnikach danych (np. płyty cd), całości lub części ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych prowadzonych przy użyciu programów komputerowych, w postaci elektronicznej o odpowiedniej strukturze logicznej.

Art. 13f, art. 13g ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Prezes UOKiK może żądać przekazania informacji i dokumentów od:

• przedsiębiorcy, przeciwko któremu toczy się postępowanie,
• innych podmiotów, także w przypadku gdy nie są stronami transakcji handlowej (np. wierzycieli danego dłużnika, podmiotów trzecich świadczących usługi na rzecz tego dłużnika).

Żądanie przekazania informacji i dokumentów zawiera:

• zakres informacji i cel ich żądania,
• strukturę i format przekazywanych danych oraz sposób ich przekazywania,
• termin udzielenia informacji,
• pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd.

Żądanie przekazania całości lub części ksiąg podatkowych i dowodów księgowych powinno dodatkowo określać rodzaj żądanych ksiąg podatkowych lub dowodów księgowych oraz okres, którego dotyczą.

Art. 13f, art. 13g ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Stosownie do treści Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie sposobu przekazywania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane, Księgi podatkowe, ich części oraz dowody księgowe przekazywać można:

• listownie na adres: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa,
• osobiście, do Bura Podawczego w siedzibie Urzędu przy placu Powstańców Warszawy 1, na informatycznych nośnikach danych, na których księgi mogą być zapisane i przekazywane,
• za pomocą środków komunikacji elektronicznej, przesyłając je na elektroniczną skrzynkę podawczą Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Księgi przekazywane za pomocą środków komunikacji elektronicznej są opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia).

21. Co to są informatyczne nośniki danych?

Informatyczny nośnik danych – stosownie do treści art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2020, poz.346) – to materiał lub urządzenie służące do zapisywania, przechowywania i odczytywania danych w postaci cyfrowej. Innymi słowy informatycznym nośnikiem danych może być m.in. płyta CD, płyta DVD, płyta Blu-Ray, pendrive, dysk zewnętrzny, karta pamięci.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie sposobu przekazywania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane – dane te opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym przesyła się na elektroniczną skrzynkę podawczą Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Prezes UOKiK może nałożyć administracyjną karę pieniężną w wysokości do 5% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, nie większą jednak niż równowartość 50 mln euro. Jeśli nie można ustalić wysokości przychodu podmiotu lub podmiot w poprzednim roku podatkowym nie osiągnął przychodu, kara wynosi nie więcej niż równowartość 50 mln euro.

Karę uiszcza się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o jej nałożeniu stała się ostateczna.

Art. 13t, art. 13x ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Strona postępowania, czyli podmiot, wobec którego zostało wszczęte postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się w transakcjach handlowych ma prawo m.in. do:

• czynnego udziału w każdym stadium postępowaniu oraz wypowiedzenia się na temat zebranych dowodów i materiałów,
• wglądu do akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów (kserokopii, zdjęć cyfrowych) w każdym stadium postępowania; ewentualne ograniczenie przedsiębiorcy w tym zakresie wymaga wydania przez UOKiK stosownego postanowienia, tj. postanowienia o ograniczeniu prawa wglądu do materiału dowodowego, obejmujacego tajemnicę przedsiębiorstwa (bądź inne tajemnice prawnie chronione),
• działania przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania,
• składania wniosków dowodowych (o przeprowadzenie danego dowodu, np. z dokumentu, z opinii biegłego) oraz prawo składania dowodów (dokumentów, opinii ekspertów),
• wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań przed wydaniem decyzji,
• wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy do Prezesa Urzędu –w przypadku wydania decyzji nakładającej karę,
• wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, bez skorzystania z prawa do zwrócenia się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 52 § 3, art. 53 § 1 i art. 54 § 1 w związku z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302).

Art. 10, 32, 73 KPA w zw. z art. 13q ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Art. 51-60 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zw. z art. 13h ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Każdy, nie tylko strona postępowania, może złożyć wyjaśnienia dotyczące istotnych okoliczności rozpoznawanej przez Prezesa UOKiK sprawy. Wyjaśnienia te powinny być złożone na piśmie.

Art. 13f ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

W związku z postępowaniem w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnieniem świadczeń pieniężnych może być prowadzona kontrola przez pracownika UOKiK lub przez pracownika Inspekcji Handlowej. W kontroli mogą brać też udział specjaliści z określonej dziedziny, jeśli ich wiedza jest niezbędna do przeprowadzenia kontroli (tzw. osoby posiadające wiadomości specjalne).

Osoby kontrolujące muszą mieć ze sobą stosowne upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, wydane przez Prezesa UOKiK lub na jego wniosek przez Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej.

Art. 13i ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Kontrole mogą zostać przeprowadzone nie tylko u przedsiębiorcy będącego stroną postępowania. Mogą obejmować również jego wierzycieli, a także inne podmioty, które nie są stronami transakcji handlowych objętych postępowaniem.

Art. 13i 1. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Co do zasady organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.

Art. 48. ust. 1 i 2 Prawo przedsiębiorcy, w zw. z art. 13p ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Przeprowadzając kontrolę, przedstawiciele UOKiK lub Inspekcji Handlowej mają m.in. prawo do:

• wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń oraz środków transportu kontrolowanego,
• żądania udostępnienia wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym dokumentów na informatycznych nośnikach danych,
• żądania dostępu do systemów informatycznych będących własnością innego podmiotu, zawierających dane kontrolowanego związane z przedmiotem kontroli w zakresie, w jakim kontrolowany ma do nich dostęp,
• żądania sporządzenia przez kontrolowanego kopii lub wydruków materiałów,
• żądania od kontrolowanego lub osób przez niego upoważnionych ustnych wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, oraz udostępnienia i wydania przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie,
• korzystania z pomocy funkcjonariuszy innych organów kontroli państwowej lub policji,
• utrwalania przebiegu kontroli przy pomocy urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk.

Art. 13j-n ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Podmiot kontrolowany zobowiązany jest do zapewnienia kontrolującym warunków i środków niezbędnych do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w tym w szczególności:

• udzielania żądnych informacji,
• sporządzania we własnym zakresie kopii i wydruków materiałów i korespondencji oraz dokumentów zgromadzonych na nośnikach elektronicznych,
• zapewniania kontrolującym, w miarę możliwości, samodzielnego zamkniętego pomieszczenia,
• zapewnienia wydzielonego miejsca do przechowywania dokumentów i materiałów zabezpieczonych podczas kontroli przedmiotów,
• udostępniania środków łączności, którymi dysponuje, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności kontrolnych,
• potwierdzania za zgodność z oryginałem sporządzonych kopii dokumentów i wydruków.

Czas trwania kontroli w ramach jednego postępowania nie może być dłuższy niż 20 dni roboczych. Jednocześnie, do kontroli prowadzonej przez Prezesa UOKiK nie stosuje się przepisów art. 54 i 55 Prawa Przedsiębiorców. W ten sposób, czas trwania kontroli prowadzonej na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, jest niezależny od limitu dni przeznaczonych ustawą na wszystkie kontrole w danym roku u danego przedsiębiorcy, jak również niezależny od odrębnych kontroli przeprowadzanych przez inne organy w tym samym czasie.

Art. 13o ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Co do zasady kontrolowany przedsiębiorca nie może odmówić udzielenia informacji na żądanie Prezesa UOKiK, czy też utrudniać lub uniemożliwiać prowadzenia kontroli pod sankcją kary pieniężnej.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy udzielenie informacji lub współdziałanie w toku kontroli naraziłoby na odpowiedzialność karną kontrolowanego lub osobę przez niego upoważnioną lub ich małżonka, wstępnych, zstępnych, rodzeństwo oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osoby pozostające w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu. Wówczas można odmówić udzielenia informacji bądź współpracy z UOKiK.

Art. 13l ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Prezes UOKiK może nałożyć administracyjną karę pieniężną w wysokości do 5% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, nie większej jednak niż równowartość 50 mln euro. Jeśli nie można ustalić wysokości przychodu podmiotu lub podmiot w poprzednim roku podatkowym nie osiągnął przychodu, kara wynosi nie więcej niż równowartość 50 mln euro.

Karę uiszcza się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o jej nałożeniu stała się ostateczna.

Art. 13t, art. 13x ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Pracownicy UOKiK są obowiązani do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa oraz innych informacji chronionych na podstawie odrębnych przepisów, o których powzięli wiadomość w toku postępowania. Obowiązek ten obejmuje nie tylko informacje stanowiące materiał dowodowy konkretnego postępowania, lecz także wszelkie uzyskane dane niezależnie od tego, czy umożliwią one wszczęcie postępowania, czy też nie. Bez znaczenia pozostaje tu w jakim trybie informacje te zostały udostępnione Urzędowi (np. przekazane przez przedsiębiorcę w formie zawiadomienia, na żądanie lub prośbę UOKiK, czy też w toku kontroli).

Należy jednak mieć na uwadze, że obowiązku ochrony tajemnicy nie stosuje się do informacji:

• powszechnie dostępnych,
• o wszczęciu postępowania,
• o wydaniu decyzji kończących postępowanie.

Za tajemnicę przedsiębiorstwa nie zostaną uznane publicznie dostępne informacje, w tym np.:

• dane z KRS,
• dane CEIDG,
• dane zawarte w rocznych sprawozdaniach finansowych,
• informacje opublikowane na stronach internetowych, w ogólnodostępnych raportach, prasie branżowej lub na ulotkach informacyjnych,
• dane ujawnione w czasie publicznych prezentacji,
• daty stosowania określonych materiałów reklamowych przez przedsiębiorcę,
• informacje, co do których ustawodawca zobligował przedsiębiorcę do ich podania do wiadomości publicznej (np. informacja o zakresie umocowania do dokonywania czynności faktycznych lub prawnych przez pośrednika kredytowego).

Za informacje powszechnie dostępne uznaje się przy tym te, co do których przedsiębiorca nie podjął niezbędnych działań w celu zachowania ich poufności (będą nimi na przykład informacje publikowane na stronie internetowej przedsiębiorcy).

Art. 13h, art. 13w ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Art. 71 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zw. z art. 13h ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Postępowanie właściwe kończy się:

• wydaniem decyzji stwierdzającej nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i nakładającej karę pieniężną, albo
• wydaniem decyzji stwierdzającej nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i odstąpieniem od wymierzenia kary, albo
• postanowieniem o umorzeniu postępowania w przypadku niestwierdzania nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Prezes UOKiK umarza postępowanie, w drodze postanowienia, w przypadku gdy nie stwierdzi, że doszło do nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Art. 13u ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Jeżeli w wyniku postępowania UOKiK stwierdził nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, to strona postępowania zobowiązana jest ponieść jego koszty. W szczególnie uzasadnionych przypadkach UOKiK może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu tylko części kosztów albo nie obciążać jej kosztami.

Niezależnie od wyników postępowania UOKiK może nałożyć na stronę koszty, wywołane jej niesumiennym lub niewłaściwym postępowaniem, a w szczególności koszty powstałe wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów.

Prezes Urzędu rozstrzyga o kosztach, w drodze postanowienia, które może być zamieszczone w decyzji kończącej postępowanie.

Art. 78 i 80 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

Podmiotowi, na który została nałożona kara, przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do Prezesa Urzędu.

Art. 13v ust. 9 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Strona postępowania może w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, zwrócić się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Art. 13v ust. 9 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych Art. 127 § 3 oraz art. 129 § 2 ustawy KPA, w związku z art. 13q ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Na podstawie art. 127 § 3 oraz art. 129 § 2 ustawy KPA, w związku z art. 13v ust. 9 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, strona postępowania może w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, zwrócić się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wskazanego wniosku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji, w ten sposób co do zasady odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Niemniej strona postępowania powinna przekazać nowe dowody w sprawie.

Istotą postępowania odwoławczego, zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, wyrażoną w art. 15 k.p.a., jest ponowne rozpatrzenie sprawy w pełnym zakresie przez organ odwoławczy. Kontrola instancyjna organu odwoławczego obejmuje więc zarówno legalność rozstrzygnięcia sprawy przez organ pierwszej instancji, jak i ocenę przez ten organ stanu faktycznego sprawy. Zakres rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej decyzją odwoławczą jest wyznaczony zakresem rozstrzygnięcia sprawy decyzją organu I instancji, a organ odwoławczy nie może zmieniać rodzaju sprawy. Organ odwoławczy nie może orzekać w zakresie innym niż to uczynił przed nim organ pierwszoinstancyjny.

Tak. Na podstawie art. 52 § 3, art. 53 § 1 i art. 54 § 1 w związku z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302), dalej „ppsa”, strona postępowania może wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, bez skorzystania z prawa do zwrócenia się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Postępowanie administracyjne nie wyklucza dochodzenia indywidualnych roszczeń na drodze sądowej.

Celem postępowań prowadzonych przez Prezesa Urzędu jest ochrona pośrednia, prowadzona w ramach ochrony interesu publicznego, poprzez motywowanie dłużników do terminowego regulowania płatności. Natomiast stosowanie prywatnoprawnych środków ochrony prawnej jest niezbędne w sprawach indywidualnych, celem dochodzenia swoich roszczeń na drodze cywilnoprawnej. Decyzja Prezesa UOKiK może w tym wypadku stanowić dodatkowy, ważny argument w sprawie.

Dochodzenie roszczeń na drodze cywilnej przez przedsiębiorców względem swych nierzetelnych dłużników jest wyrazem dbałości o własny interes ekonomiczny.